ΕΛ/ΛΑΚ | creativecommons.gr | mycontent.ellak.gr |
freedom

Ενσωμάτωση της Οδηγίας 1937/2019/ΕΕ περί προστασίας των whistleblowers στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση 2019-2021

Προς: κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα, Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Άγγελο Μπίνη, Διοικητή Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, Αθήνα, 14 Δεκεμβρίου 2020

H Open Government Partnerhip (OGP) αποτελεί μια διεθνή πρωτοβουλία μεταρρυθμιστών, απαρτιζόμενη από κράτη και οργανώσεις της κοινωνία πολιτών, που δεσμεύονται να κάνουν τις κυβερνήσεις τους πιο ανοιχτές, υπεύθυνες και ανταποκρινόμενες στους πολίτες. Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν 78 χώρες, μια αυξανόμενη ομάδα τοπικών κυβερνήσεων, χιλιάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και αρκετοί ακόμα κοινωνικοί εταίροι.

Σε περιφερειακό επίπεδο, η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην προάσπιση της ανοιχτής διακυβέρνησης και της δημοκρατίας, σε μια εποχή που απειλούνται σε πολλές χώρες. Οι πρόσφατες διεθνείς τάσεις του αυξανόμενου αυταρχισμού, των επιθέσεων κατά των βασικών ελευθεριών και του περιορισμού του πολιτικού χώρου για τους δημοσιογράφους και την κοινωνία των πολιτών έχουν ενταθεί  εξαιτίας της πανδημίας COVID-19.

Η ελληνική κυβέρνηση εφαρμόζει επί του παρόντος το τέταρτο Σχέδιο Δράσης στην OGP. Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, το Σχέδιο Δράσης θα είναι ανοιχτό για την προσθήκη νέων δεσμεύσεων.  Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης συντονίζει τη σχετική διαδικασία μέσα από το OGP Greece Ideathon. Αυτό αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την Εθνική Αρχή Διαφάνειας να συμβάλουν στην επέκταση της συμμετοχής της χώρας στην OGP και να συμπεριλάβουν μια δέσμευση για τη διαμόρφωση του νέου θεσμικού πλαισίου προστασίας των whistleblowers με πιο συμμετοχικό τρόπο.

Για την Ελλάδα, η ενσωμάτωση την Οδηγίας 1937/2019/ΕΕ για την προστασία των whistleblowers μέσα από μια ευρύτερη διαδικασία δημόσιας συμμετοχής στη διαμόρφωση του σχεδίου νόμου  θα μπορούσε να προωθήσει σημαντικά την προσπάθεια της χώρας να καταπολεμήσει τη διαφθορά. Η πιο πρόσφατη Έκθεση του Ανεξάρτητου Μηχανισμού Αξιολόγησης της OGP συστήνει στην Ελλάδα να χρησιμοποιήσει το σχέδιο δράσης της OGP για να αναπτύξει μια δέσμευση για την προστασία των whistleblowers με συμμετοχικό τρόπο. Χώρες όπως η Τσεχική Δημοκρατία, η Ιρλανδία, η Λετονία και η Ισπανία έχουν χρησιμοποιήσει τα σχέδια δράσης τους στην OGP για να εργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Έχοντας διαμoρφώσει συγκεκριμένες θέσεις και πρωτοβουλίες, η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς προτείνει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και την Εθνική Αρχή Διαφάνειας να αξιοποιήσουν την ευκαιρία που δίνεται στη χώρα μας και να αναλάβουν την προτεινόμενη πρωτοβουλία στην OGP. Στόχος είναι η ενσωμάτωση της Οδηγίας 1937/2019/ΕΕ μέσα από την ευρεία συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων, αναπτύσσοντας, πέρα από τα ελάχιστα κοινά πρότυπα, ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο ισχυρής προστασίας των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις τόσο του Ευρωπαϊκού όσο και του εθνικού δικαίου.

Καθώς η διαδικασία επικαιροποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ανοικτή Διακυβέρνηση ολοκληρώνεται εντός των ημερών, προσβλέπουμε στη θετική σας ανταπόκριση και είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση, ώστε να διαμορφωθεί το τελικό κείμενο, το οποίο θα ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση, σχέδιο του οποίου μπορείτε να δείτε παρακάτω:

ΤΙΤΛΟΣ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ: Ενίσχυση της προστασίας των whistleblowers

ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: Υπουργείο Δικαιοσύνης, Εθνική Αρχή Διαφάνειας ΠΟΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ;

Στην Ελλάδα, η προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις της νομοθεσίας και εν γένει παρατυπίες (whistleblowers) είναι ανεπαρκής και κατακερματισμένη σε πλείστες διατάξεις, ενώ η αντιμετώπισή των εν λόγω προσώπων στο δημόσιο διάλογο είναι συχνά απαξιωτική. Η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου συστήματος προστασίας των εργαζομένων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, όταν αναφέρουν παρανομίες και παρατυπίες που υπέπεσαν στην αντίληψή τους, διαιωνίζει μια κουλτούρα σιωπηρής ανοχής απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς. Η κουλτούρα ανοχής αφήνει τους εργαζόμενους εκτεθειμένους, ελλείψει αποτελεσματικών συστημάτων υποβολής αναφορών και νομοθεσίας που να τους προστατεύει από αντίποινα (απόλυση, επιθέσεις, κ.ο.κ). Αυτή η παγιωμένη κατάσταση επιδρά αρνητικά στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και των επιχειρήσεων, στη σχέση λογοδοσίας του κράτους απέναντι στους πολίτες και εν τέλει στην πάταξη της διαφθοράς στη χώρα μας. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ; Η ενσωμάτωση της Οδηγίας 1937/2019/ΕΕ μέσα από την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας θα ενσωματώσουν βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και θα αναπτύξουν, πέρα από τα ελάχιστα κοινά πρότυπα της Οδηγίες, ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο ισχυρής προστασίας των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις τόσο του Ευρωπαϊκού όσο και του εθνικού δικαίου.  ΠΩΣ ΘΑ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ; Οι αρμόδιοι φορείς για τη διαμόρφωση του νομοσχεδίου μέσα από συνεργασία με κοινωνικούς εταίρους και οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών θα διαμορφώσουν ένα ενισχυμένο πλαίσιο προστασίας των whistleblowers, το οποίο θα ενθαρρύνει τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό και δημόσιο που έχουν την εύλογη πεποίθηση ότι συμβαίνει κάτι παράνομο ή παράτυπο να το αναφέρουν με ασφάλεια και εμπιστευτικότητα. Η συμμετοχική διαμόρφωση του σχεδίου νόμου θα συνιστά σημαντική εξέλιξη για τα ζητήματα αντιμετώπισης της διαφθοράς και των άδικων πρακτικών στην Ελλάδα ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ OGP ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ; Δημόσια συμμετοχή, Λογοδοσία ΜΕ ΠΟΙΑ ΟΡΟΣΗΜΑ-ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΘΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙ Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ; 1. Συνεργασία του Υπουργείου Δικαιοσύνης και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας με την κοινωνία πολιτών και κοινωνικούς εταίρους για την έγκαιρη διαμόρφωση σχεδίου νόμου για την ενισχυμένη προστασία των προσώπων που αναφέρουν παρανομίες και παρατυπίες επεκτείνοντας, σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, τις προβλέψεις της Οδηγίας 1937/2019/ΕΕ.

Πηγή άρθρου: https://www.transparency.gr

Leave a Comment