Η Πολωνία κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, ανακοινώνοντας την ανάπτυξη ενός ψηφιακού βοηθού τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), ο οποίος θα ενσωματωθεί στην εθνική εφαρμογή ψηφιακού πορτοφολιού mObywatel έως το τέλος του 2025.
Ο ψηφιακός βοηθός θα επιτρέπει στους πολίτες να πραγματοποιούν διοικητικές διαδικασίες με απλή, κατανοητή γλώσσα, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και διευκολύνοντας την επικοινωνία με το Δημόσιο. Πρόκειται για ένα έργο που δεν ξεχωρίζει μόνο για τις λειτουργίες του, αλλά και για τη φιλοσοφία του: βασίζεται σε ανοικτού κώδικα μοντέλο γλώσσας, το PLLuM (Polish Large Language Model), που χρηματοδοτείται και αναπτύσσεται από το Υπουργείο Ψηφιακών Υποθέσεων.
Ψηφιακή Κυριαρχία μέσω Ανοικτού Κώδικα
Το PLLuM αναπτύσσεται με στόχο την ψηφιακή κυριαρχία της Πολωνίας και τη μείωση της εξάρτησης από εμπορικές, ιδιόκτητες λύσεις. Η ανοικτή του φύση εξασφαλίζει διαφάνεια, δυνατότητα ελέγχου και μακροπρόθεσμο όφελος για την κοινωνία.
Η ανάπτυξη ξεκίνησε το 2024 από ένα επιστημονικό κονσόρτσιουμ που περιλαμβάνει κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα της χώρας, ενώ το 2025 συνεχίζεται από το HIVE consortium, το οποίο συνδυάζει ειδικούς στην πληροφορική, γλωσσολόγους, νομικούς, κοινωνιολόγους και ειδικούς στην κυβερνοασφάλεια. Το έργο περιλαμβάνει τόσο την περαιτέρω εκπαίδευση των μοντέλων όσο και τη συλλογή δεδομένων προσαρμοσμένων στις ανάγκες της δημόσιας διοίκησης.
Σήμερα, διατίθενται ήδη 26 παραλλαγές του PLLuM στο Hugging Face, ενώ έχει αναπτυχθεί και διαδικτυακή εκδοχή του ως chatbot, προσβάσιμη σε όλους για πειραματισμό.
Ένας Βοηθός που Υπηρετεί τον Πολίτη
Ο ΑΙ βοηθός στο mObywatel θα απαντά σε ερωτήσεις πολιτών για διοικητικά ζητήματα, προσφέροντας σαφείς και φιλικές προς τον χρήστη οδηγίες. Παράλληλα, τα ίδια μοντέλα θα υποστηρίξουν και τους δημόσιους υπαλλήλους, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών.
Η εφαρμογή mObywatel αριθμεί ήδη 10 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες, με δυνατότητες όπως ψηφιακή ταυτότητα (mDowód), άδεια οδήγησης και αποθήκευση εγγράφων οχημάτων. Σταδιακά έχουν προστεθεί 18 νέες υπηρεσίες, όπως κάρτα αναπηρίας, ηλεκτρονική αίτηση για ταυτότητα και παρακολούθηση υποθέσεων.
Όλες οι αλληλεπιδράσεις θα πραγματοποιούνται στην πολωνική γλώσσα, με έμφαση στην προστασία προσωπικών δεδομένων και την ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές αξίες ψηφιακής δεοντολογίας.
Πρότυπο για την Ευρώπη;
Η πρωτοβουλία αυτή δείχνει ότι η ανοικτή τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι καινοτόμα, αξιόπιστη και βιώσιμη. Η Πολωνία με το PLLuM ανοίγει τον δρόμο για μια νέα αντίληψη: η δημόσια καινοτομία μπορεί – και πρέπει – να αναπτύσσεται ανοιχτά, με συνεργασία, διαφάνεια και συμμετοχή.
Το εγχείρημα αυτό δεν αποτελεί μόνο βήμα προόδου για την Πολωνία, αλλά και παράδειγμα για ολόκληρη την Ευρώπη, ως προς το πώς τα κράτη μπορούν να αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη χωρίς να θυσιάζουν την ανεξαρτησία και την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Πηγή άρθρου: https://interoperable-europe.ec.europa.eu/