Στις 28 Οκτωβρίου, η κοινότητα «Better Legislation for Smoother Implementation (BLSI) φιλοξένησε ένα διαδικτυακό εργαστήριο , αφιερωμένο στο ζήτημα της ρύθμισης της διαλειτουργικότητας στον ευρωπαϊκό δημόσιο τομέα. Το διαδικτυακό σεμινάριο συνδέθηκε με τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να παρουσιάσει μια ενισχυμένη πολιτική διαλειτουργικότητας έως το δεύτερο τρίμηνο του 2022, με βάση τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας ( η υποστηρικτική μελέτη είναι διαθέσιμη εδώ) και του προγράμματος ISA2, (υποστηρικτική μελέτη που είναι διαθέσιμη εδώ) και τις συστάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τη διαλειτουργικότητα των ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών.
Η Επιτροπή κάλεσε ομάδα εμπειρογνωμόνων για να συζητήσει τις νομικές επιλογές σχετικά με τον καλύτερο τρόπο ρύθμισης της διαλειτουργικότητας των δημόσιων υπηρεσιών και μιας κατάλληλης για τον επιδιωκόμενο σκοπό διαμόρφωσης μιας μελλοντικής διακυβέρνησης διαλειτουργικότητας στην ΕΕ:
- Joep Crompvoets, καθηγητής στο KU Leuven ·
- Laurence Diver, νομικός ερευνητής στο Vrije Universiteit Brussel ·
- Sachiko Muto, Διευθύνουσα Σύμβουλος του OpenForum Europe ·
- Arne Pilniok, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.
Βασικά συμπεράσματα
Το δικαίωμα της ΕΕ να αναλάβει δράση
- Νομική βάση. Η Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Treaty on the Functioning of the European Union -TFEU) περιλαμβάνει διάφορες διατάξεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως βάση για τη λήψη νομικών μέτρων στον τομέα: Το άρθρο 114 της TFEU θεσπίζει τη νομική βάση για την ενιαία αγορά και χρησιμοποιείται για πολλές ψηφιακές πολιτικές, ωστόσο δεν εφαρμόζεται, εάν υπάρχει πιο συγκεκριμένη νομική βάση. Το άρθρο 170 και το επακόλουθο της TFEU σχετικά με τα διευρωπαϊκά δίκτυα επιτρέπουν στην Ένωση να αναλάβει δράση όσον αφορά τις ψηφιακές συνεργασίες του δημόσιου τομέα και τα πρότυπα διαλειτουργικότητας. Αυτό επιβεβαιώθηκε με απόφαση του Δικαστηρίου (C-22/96 της 28ης Μαΐου 1998).
- Χάραξη πολιτικής για την ψηφιακή εποχή. Η επιτυχία της εφαρμογής της έτοιμης για ψηφιακή εποχή χάραξης πολιτικής εξαρτάται από τη δέσμευση των κρατών μελών, των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και της συμφωνίας μεταξύ οργανισμών. Οι ομιλητές υποστήριξαν ότι υπάρχει ανάγκη για μια επικαιροποιημένη συμφωνία μεταξύ οργανισμών για τη βελτίωση της νομοθεσίας.
Διακυβέρνηση για τη διαλειτουργικότητα του δημόσιου τομέα
- Απώτερος στόχος της διακυβέρνησης της διαλειτουργικότητας του δημόσιου τομέα είναι η αύξηση της δημόσιας αξίας για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Η διακυβέρνηση δεν θα πρέπει να επικεντρώνεται αποκλειστικά σε πτυχές μείωσης του κόστους και δεν μπορεί να καθοδηγείται αποκλειστικά από τα εργαλεία της αγοράς.
- Οι ομιλητές περιέγραψαν την ανάγκη συνεχούς διακυβέρνησης για τη διασφάλιση της κατάλληλης εφαρμογής των πρακτικών διαλειτουργικότητας — ωστόσο, η διακυβέρνηση θα πρέπει να καθορίζεται για κάθε έργο, ανάλογα με τις ανάγκες του και τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς.
- Η κατάλληλη διακυβέρνηση της διαλειτουργικότητας θα πρέπει να περιλαμβάνει πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων επιχειρήσεων, τελικών χρηστών, ενωσιακών/εθνικών/τοπικών εκπροσώπων της δημόσιας διοίκησης. Η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει μια συνεργατική και κοινή διαδικασία λήψης αποφάσεων.
- Η τεχνολογία δεν είναι ουδέτερη. Οι λύσεις του δημόσιου τομέα πρέπει να διασφαλίζουν «νομική προστασία ήδη από τον σχεδιασμό» και να αξιολογούν τη συμμόρφωση των νέων πρωτοβουλιών κατά του νόμου και των δημοκρατικών αρχών — αυτό απαιτεί ήδη εκτιμήσεις κατά τον καθορισμό απαιτήσεων για τις τεχνικές λύσεις στις νομοθετικές διατάξεις.
Δεσμευτικές συμφωνίες διαλειτουργικότητας
- Οι ομιλητές τόνισαν την ανάγκη να δημιουργηθεί ένας θετικός λόγος σχετικά με τη διαλειτουργικότητα. Στο παρελθόν, υπήρξαν αρκετές πολιτικές δεσμεύσεις σχετικά με τη διαλειτουργικότητα, προετοιμάζοντας μια στέρεη βάση για τις μελλοντικές εργασίες — για παράδειγμα, οι διακηρύξεις του Βερολίνου και του Ταλίν. Οι δεσμεύσεις αυτές δεν τίθενται σε εφαρμογή: Πολλές προηγούμενες πολιτικές δεν περιέχουν μέσα για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας, αλλά η Επιτροπή θα πρέπει να αξιοποιήσει τις υφιστάμενες πρακτικές και να ενθαρρύνει τη χρήση τους από τη δημόσια διοίκηση και τις επιχειρήσεις.
- Ωστόσο, η δεσμευτική νομοθεσία δεν είναι ο μόνος τρόπος για την αντιμετώπιση των προκλήσεων διαλειτουργικότητας. Οι ομιλητές πρότειναν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κατανοήσει καλύτερα τις προκλήσεις των εθνικών διοικήσεων και να τους παράσχει στήριξη και λύσεις. Μία από τις δυνατότητες θα μπορούσε να είναι η ανάπτυξη μιας λύσης ανοικτού κώδικα για την ενθάρρυνση της συνεργατικής εργασίας.
- Στο πλαίσιο της ταχείας ανάπτυξης των τεχνολογιών, ορισμένοι από τους ομιλητές επεσήμαναν ότι η δεσμευτική νομοθεσία ενδέχεται να παρέλθει ταχύτερα από ό,τι έχει τεθεί σε εφαρμογή.
Οφέλη των κινήτρων για διαλειτουργικότητα στο δίκαιο
- Η σταθερότητα της συνεργασίας εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης — υπάρχει ανάγκη το χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ να παράγει λύσεις διαλειτουργικότητας και να επωφελείται από το πλαίσιο συνεργασίας.
- Η θέσπιση κανονισμού για τη διαλειτουργικότητα θα έχει άμεσο αντίκτυπο σε όλα τα επίπεδα των κυβερνήσεων. Η Επιτροπή θα πρέπει να παρέχει εργαλεία και βέλτιστες πρακτικές για τις εθνικές και τοπικές πολιτικές, να καταστήσει τις πολιτικές και τις συστάσεις πιο λειτουργικές. Οι ομιλητές επεσήμαναν επίσης ότι η νομοθεσία θα πρέπει να υποστηρίζεται από δράσεις διαχείρισης αλλαγών, όπως οι πολιτιστικές αλλαγές, η αύξηση της προθυμίας για συνεργασία, η ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων, ο κατάλογος λύσεων κ.λπ.
- Οι πολιτικές για τη διαλειτουργικότητα θα πρέπει να περιλαμβάνουν αναφορές σε δεοντολογικά ζητήματα, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την αντιμετώπιση προκλήσεων εκτός της ΕΕ, την ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ της διαλειτουργικότητας και του ιδιωτικού τομέα.
- Τέλος, η Επιτροπή θα πρέπει να παράσχει κίνητρα για την υιοθέτηση πολιτικών έτοιμων για ψηφιακή χρήση, παρέχοντας πρακτικές περιπτώσεις χρήσης του τρόπου με τον οποίο η διαλειτουργικότητα μπορεί να αυξήσει την αξία για το κοινό
Πηγή άρθρου: https://joinup.ec.europa.eu/