Η Δι@ύγεια, η εμβληματική πλατφόρμα διαφάνειας που διασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή δημοσιότητα για τις αποφάσεις κάθε κυβέρνησης, βρίσκεται σε φάση αναβάθμισης με την προκήρυξη διαγωνισμού. Με προβληματισμό διαπιστώνουμε ότι στο οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης για την “Αναδιαμόρφωση του Προγράμματος Δι@ύγεια”, προβλέπεται ποσό της τάξεως των 1.240.000 ευρώ για “Άδειες χρήσης πληροφοριακών υποδομών σε λογισμικό Β.Δ, Application Server, Λειτουργικά Συστήματα, για το σύνολο των εφαρμογών” χωρίς, ωστόσο, να αναλύεται περαιτέρω στην περιγραφή των εργασιών και των κριτηρίων όπως τα υπόλοιπα συμβατικά αντικείμενα.
Η επιλογή να διατεθεί το 25% του συνολικού προϋπολογισμού αναβάθμισης της Δι@ύγειας σε άδειες χρήσης για υπολογιστικές υποδομές και λογισμικό, θέτει στο περιθώριο τις δυνατότητες των λύσεων ανοικτού κώδικα (όπως η παγκοσμίως δημοφιλέστερη βάση δεδομένων ανοιχτού κώδικα PostgreSQL) και προκαλεί εύλογες ανησυχίες σχετικά με τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος και της ψηφιακής κυριαρχίας στην Ελλάδα. Ακόμα, η πρόβλεψη για τη συγκεκριμένη προμήθεια αδειών, γεννά ερωτήματα σχετικά με το πως εντάσσεται στην κεντρική στρατηγική του κράτους για προμήθεια υπηρεσιών υπολογιστικών υποδομών. Αναρωτιόμαστε, ποια αγορά θα υπάρχει στο μέλλον να απορροφήσει τους νέους Έλληνες επιστήμονες αν συνεχίσουμε ως χώρα να προκρίνουμε κλειστά συστήματα και προμήθειες αδειών χρήσης; Πως θα αναπτυχθεί ένα νέο παραγωγικό μοντέλο στον κλάδο της πληροφορικής που να καινοτομεί και να είναι εξωστρεφές όταν το κράτος προκρίνει έτοιμες κλειστές λύσεις και υποδομές που παράγονται από μεγάλες πολυεθνικές και φιλοξενούνται σε τρίτες χώρες;
Ιστορικά, η Δι@ύγεια βασίστηκε σε δημόσιες υποδομές και λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Σήμερα, η συγκεκριμένη επιλογή αγνοεί την αυξανόμενη τάση στην Ευρώπη και παγκοσμίως για υποστήριξη του λογισμικού και των υποδομών ανοικτού κώδικα. Τάση η οποία ακολουθεί την ανάγκη για διαφάνεια, λογοδοσία και διατήρηση της ψηφιακής κυριαρχίας στη δημόσια διοίκηση. Είναι καιρός οι υπεύθυνοι χάραξης δημόσιας πολιτικής για κρίσιμες υποδομές όπως η Δι@ύγεια να αρχίζουν έμπρακτα να αναγνωρίζουν τα πλεονεκτήματα του λογισμικού και των υπ[ολογιστικών υποδομών ανοικτού κώδικα, τα οποία προωθούν την καινοτομία, τη συνεργασία και ιδίως την ασφάλεια. Η χρήση λογισμικού και υπολογιστικών υποδομών ανοικτού κώδικα στη Δι@ύγεια θα διασφαλίσει την εθνική ψηφιακή κυριαρχία, καθώς η Ελλάδα δεν θα εξαρτάται από ξένες εταιρείες για τη λειτουργία μιας τόσο κρίσιμης υποδομής για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.
Με δεδομένη τη στρατηγική του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών για ένα ανοιχτό ψηφιακό μετασχηματισμό προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, ζητούμε παρέμβαση από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπέρ της προάσπισης της Εθνικής Ψηφιακής Κυριαρχίας με την υιοθέτηση μιας πολιτικής λογισμικού και αδειών ανοιχτού κώδικα για όλα τα κρίσιμα πληροφοριακά συστήματα του Δημοσίου όπως η Δι@ύγεια. Μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα μπορεί να αναπτύσσει και να συντηρεί βιώσιμα τις δικές της δημόσιες ψηφιακές πλατφόρμες και υποδομές, χωρίς να εξαρτάται στο διηνεκές από την πληρωμή υψηλού τιμήματος για άδειες σε πολυεθνικές εταιρείες.